اسیر ایرانی که مربی تیم ملی عراق شد!/ ۱۰ سال آموزش مخفیانه جودو

فرهاد درودگر کارگردان مستند «میان این روزها ایستاده‌ام» از آثار راه یافته به سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم «عمار» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این اثر توضیح داد: این مستند درباره حاج داوود میقانی از اسرای جنگ تحمیلی است که ۱۰ سال اسارت را تحمل کرده است. او پیش از اسارت به ورزش والیبال مشغول بود و وقتی اسیر می‌شود، با توجه به همین سابقه ورزشی، متوجه می‌شود تعدادی از اسرا در ورزش جودو سررشته دارند و سعی می‌کند از فرصت استفاده کرده و از آن‌ها آموزش جودو ببیند تا اگر درگیری و جدلی در اردوگاه اتفاق افتاد بتواند از مهارت ورزشی خود استفاده کند.

وی ادامه داد: با تمام سختی‌ها او جودو را فرامی‌گیرد و نکته قابل توجه این ماجرا هم این است که کل این فرآیند آموزش در خفا و به‌صورت پنهانی اتفاق افتاده، به‌خصوص که ورزش اصلی نیروهای پلیس عراق هم همین جودو بوده است و اگر کسی در این ورزش مهارت کسب می‌کرد، گویی آماده مقابله با این نیروها می‌شد. به همین دلیل هم حاج داوود در خفا جودو را فرامی‌گیرد و از جایی به بعد به مرحله‌ای می‌رسد که خودش تبدیل به مربی می‌شود و شروع به آموزش جودو به دیگر اسرا می‌کند. او به صورت پنهانی تلاش می‌دهد که فنون دفاع شخصی را به اسرا آموزش دهد.

اعزام به مهد جودوی جهان پس از آزادی

این مستندساز افزود: زمانی که جنگ به پایان می‌رسد، او تسلط بالایی بر جودو پیدا کرده بود و پس از آزادی از اسارت، همین ورزش را به‌صورت حرفه‌ای و به‌عنوان مربی ادامه می‌دهد. البته سن‌شان به حدی رسیده بود که در آستانه بازنشستگی هم قرار داشت. در مقطعی داوود میقانی از سوی فدراسیون جودوی ایران برای تکمیل یادگیری جودو به ژاپن به‌عنوان مهد جودو اعزام می‌شود. او در دو مرحله به ژاپن سفر می‌کند، در یک دوره مسابقات آن کشور هم شرکت می‌کند و به‌عنوان یکی از اولین ورزشکاران ایرانی موفق به کسب مقام قهرمانی در رشته جودو آن هم در کشور ژاپن می‌شود.

حاج داوود میان یک دوراهی می‌ماند که آیا به کشوری که ۱۰ سال در آن اسیر بوده و شکنجه شده است، برود یا نرود. به‌خصوص که احتمال داشت در صورت اطلاع آن‌ها از سابقه او، مشکلاتی هم در کشور عراق برایش به‌وجود بیاید. در نتیجه و با توجه به اخلاق پهلوانی‌اش تصمیم می‌گیرد به کشوری برود که پیش‌تر به او آسیب رسانده بود درودگر در ادامه با اشاره به گسترش شهرت و اعتبار داوود میقانی گفت: در مقطعی فدراسیون جودوی کشور یمن از فدراسیون ایران تقاضای مربی می‌کند و بازهم حاج داوود میقانی معرفی می‌شود. در آنجا هم حاج داوود جودوی کشور یمن را متحول می‌کند و آن‌ها را به مرحله می‌رساند که در رقابت کشورهای عربی به قهرمانی می‌رسند و حتی در یکی از مسابقات آسیایی می‌توانند جودوکاران ایرانی را هم شکست دهند! از سوی مقامات عالی یمن از حاج داوود تقدیر می‌شود و بعد از اتمام قرارداد او به ایران بازمی‌گردد. بعد از آن نوبت به فدراسیون عراق می‌شود که از او دعوت کنند تا مربی‌گری تیم ملی این کشور را بپذیرد، آن هم در شرایطی که نمی‌دانستند این فرد زمانی در همین کشور اسیر بوده است!

وی افزود: حاج داوود میان یک دوراهی می‌ماند که آیا به کشوری که ۱۰ سال در آن اسیر بوده و شکنجه شده است، برود یا نرود. به‌خصوص که احتمال داشت در صورت اطلاع آن‌ها از سابقه او، مشکلاتی هم در کشور عراق برایش به‌وجود بیاید. در نتیجه و با توجه به اخلاق پهلوانی‌اش تصمیم می‌گیرد به کشوری برود که پیش‌تر به او آسیب رسانده بود اما احساس کرد حالا که به او نیاز دارند باید به کمک‌شان برود. او تا چند سال مربی تیم ملی عراق بود تا زمانی که این کشور درگیر جنگ‌های داخلی شد و حاج داوود هم به ایران بازگشت.

این مستندساز درباره استفاده از ظرفیت داوود میقانی در ورزش جودوی ایران هم گفت: او در زمینه تربیت ورزشکاران پایه نقش بسیار مهمی داشته و از ظرفیت او در بخش‌های مختلف هم به‌خوبی استفاده شده است. البته در دوران جدید مدیریت فدراسیون جودو، کمتر به این ظرفیت توجه نشان داده‌اند. همچنان هم داوود میقانی جزو مربیان صاحب سبک در رشته کاتا به‌حساب می‌آید. ایشان هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ اخلاقی جزو چهره‌های معقول و محبوب در جامعه جودو کشور به حساب می‌آید.

آن‌ها اهل فرار از اردوگاه نبودند

وی درباره سابقه شکنجه و آزار داوود میقانی در دوران اسارت همزمان با تلاش او برای فراگیری جودو هم توضیح داد: او در سال‌های اسارت بارها مورد آزار و شکنجه قرار گرفته است. دو دندانش را شکستند و خیلی روی او تمرکز کرده بودند که بدانند چرا به او می‌گویند مربی اردوگاه! او همواره فعالیت‌های آموزشی را انکار می‌کرد و در شرایطی به‌شدت مخفیانه پیگیر تمرینات بوده، حتی در حمام تمرین می‌کرده است تا آمادگی خود را از دست ندهد. با تمام مضیقه‌ها و محدودیت‌ها او تلاش خود را کرده تا آمادگی بدنی‌اش را حفظ کند.

درودگر در پاسخ به این پرسش که آیا داوود میقانی با توجه به آمادگی رزمی که داشته، طی ۱۰ سال اسارت تلاشی برای فرار از اردوگاه هم داشته است یا خیر؟ توضیح داد: داوود میقانی از شاگردان و مریدان حاج‌آقا ابوترابی در دوران اسارت بوده است. ایشان هم معتقد بود اگر فرار یک نفر باعث آزار و اذیت و شکنجه دیگر اسرا شود، هیچ کمکی نمی‌تواند به ما بکند. به همین دلیل افراد اطراف ایشان کمتر به فکر فرار بودند و بیشتر تلاش می‌کردند همواره آمادگی خود را حفظ کنند. تأکید آقای ابوترابی این بود که شما باید تلاش کنید تا بدن و روح‌تان را سالم به کشور بازگردانید.

وی در پایام تأکید کرد: این افراد حتی از توانایی رزمی خود علیه دشمنی که به آن‌ها آسیب می‌رساند هم استفاده نمی‌کردند و تلاش می‌کردند در راستای سلوک حاج آقا ابوترابی با زندان‌بان‌های خود هم با محبت و مهربانی برخورد کنند. این‌ها شاید امروز تبدیل به افسانه شده باشد اما باید باور کنیم که این آدم‌ها زمانی با همین سلوک حضور داشته‌اند و امروز هم امثال حاج داوود هنوز در میان ما زندگی می‌کنند.